
Πολλές φορές τα φυτά αρρωσταίνουν καθώς το αμυντικό τους σύστημα εξασθενεί λόγω διαφόρων περιβαλλοντικών συνθηκών. Τέτοιες συνθήκες μπορεί να είναι η παρουσία εντόμων που κάνουν κακό στα φυτά, οι καιρικές συνθήκες (ζέστη, κρύο, υπερβολική υγρασία), λίγο ή υπερβολικό πότισμα και έλλειψη θρεπτικών συστατικών του εδάφους. [2]
Μερικά από τα βασικά συμπτώματα και αποτελέσματα μιας μόλυνσης από παθογόνα είναι τα εξής:
- Ανώμαλη ανάπτυξη (π.χ. νανισμός, παραμορφώσεις κ.α.)
- Εκτροπές από το φυσιολογικό χρωματισμό (χλώρωση, μωσαϊκό, ποικιλοχλώρωση κ.α.)
- Νεκρώσεις / Σήψεις ιστών (βλαστών, φύλλων, καρπών, ριζών κ.α.)
- Πτώσεις οργάνων του φυτού (φύλλων, ανθέων, καρπών)
- Η ανάπτυξη των μυκητολογικών ασθενειών, ευνοείται από την επικράτηση σχετικά υψηλών θερμοκρασιών (<15° C) και την παράλληλη ύπαρξη υψηλής σχετικής υγρασίας στην ατμόσφαιρα.[1] (Θ: 14-26C, RH: 60-60%)
Πως μεταδίδεται μία ασθένεια:
- με μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό
- με τα υπολείμματα προηγούμενης καλλιέργειας που ήταν μολυσμένη
- με μολυσμένα καλλιεργητικά εργαλεία
- με μόλυσμα που μεταφέρεται με τα κιβώτια συσκευασίας
- με μολυσμένο έδαφος (στην περίπτωση εδαφογενών ασθενειών)[1]
Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι σημαντικότερες μυκητολογικές των καλλιεργούμενων λαχανικών και τα μέρη αυτών που εμφανίζονται πρώτα τα συμπτώματα προσβολής.
Μέρη του Φυτού που εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα[1] | |||||
Παθογόνο | Φύλλα | Καρποί | Ρίζες | Βλαστοί | Λαιμός |
Περονόσπορος | v | v | v | ||
Ωίδιο | v | v | v | ||
Βερτισιλλίωση | v | v | v | ||
Κλαδοσπορίωση | v | ||||
Βοτρύτης | v | v | v | v | |
Φελλώδης Σηψιρριζία (Pyrenochaeta lycopersici) | v | ||||
Αλτερναρίωση | v | v | v | ||
Φουζάριο | v | v | |||
Φυτόφθορα | v | v | v | v | v |
Σήψη Λαιμού και Ριζών (συνήθως προκαλούνται απο Πύθιο, χωρις να αποκλείονται και άλλα αίτια) | v | v | |||
Ριζοκτόνια | v | v | |||
Σκληρωτινίαση | v | ||||
Ανθράκωση | v | v | |||
Τήξεις Σπορείων | v |
Για να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις θα ήταν φρόνιμο να ακολουθούμε κάποιες γενικές γραμμές όπως:
- Να χρησιμοποιούμε πάντα υγιείς σπόρους και φυτά, πιστοποιημένα, Η ανθεκτικότητα των ποικιλιών στις ιώσεις και στους μύκητες εδάφους εξασφαλίζει σε μεγάλο ποσοστό την επιτυχία της καλλιέργειας.
- Η κοπριά που θα χρησιμοποιήσουμε να είναι καλά χωνεμένη και ειδικά στα κηπευτικά.
- Επιπλέον, καταστρέφουμε υπολείμματα από προηγούμενη καλλιέργεια που είχαμε.
- Δεν πρέπει να φυτεύουμε το ίδιο λαχανικό για πολλά χρόνια στο ίδιο μέρος γιατί γίνεται καχεκτικό και αυξάνονται οι νηματώδεις
- Μπορούμε να φυτεύουμε τα κηπευτικά μας «παρέα» με άλλα φυτά που αλληλοπροστατεύονται από ασθένειες.
- Μια καλή τεχνική πρόληψης που μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα κηπευτικά, ώστε να αποφεύγουμε προσβολές και εχθρούς είναι η αμειψισπορά.
- Απολύμανση του εδάφους: Αντιμετωπίζονται μύκητες βακτήρια εχθροί και σε μικρό ποσοστό σπόροι ζιζανίων και νηματώδεις. Η επιλογή της μεθόδου σχετίζεται με το κόστος, το χρόνο που απαιτείται να μείνει χωρίς καλλιέργεια το έδαφος και το είδος του παθογόνου.
- Καταστροφή των ζιζανίων γύρω από την καλλιέργεια, εάν αποτελούν εστίες προσβολής εχθρών και ασθενειών. Πολλά ζιζάνια είναι ξενιστές εχθρών και παθογόνων και αποτελούν εστίες μόλυνσης για τη νέα καλλιέργεια.
- Απολύμανση εργαλείων, μηχανημάτων, κλπ.)
Πηγές
[1] agrosimvoulos[.]gr/astheneies-laxanikon/
[2] Μελετώ για Ασθένειες των λαχανικών - ucy.ac.cy/teamEE/documents/sxolikoi_kipoi/enotita_4_meleti_tou_futou/pdf_Information_Diseases_Plants_Lesson_25.pdf
[3] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΠΕΠΟΝΙOY, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
[4] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΡΟΥΛΙ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ