Αλτερνάρια - ΦΙΣΤΙΚΙΑ
η Alternaria alternata είναι ένας από τους σημαντικότερους μυκητολογικούς εχθρούς της φιστικιάς (Pistacia vera),
και προκαλεί την ασθένεια γνωστή ως Αλτερνάρια ή Μαύρη κηλίδωση (Alternaria late blight, Alternaria leaf spot).
Παθογόνο:
🔹 Είδος: Alternaria alternata (Fr.) Keissler
🔹 Ομάδα: Deuteromycetes (Ascomycota - Pleosporaceae)
🔹 Μορφή μόλυνσης: Πολυκυκλικός μύκητας, με κονίδια (ασεξουαλικά σπόρια) που διασπείρονται με τον αέρα ή τη βροχή.
🔹 Επικρατέστερη μορφή: A. alternata f. sp. pistaciae (παθότυπος εξειδικευμένος στη φιστικιά).
Συμπτώματα:
🔹 Σε φύλλα:
🔸 Εμφάνιση μικρών στρογγυλών ή ακανόνιστων καστανών κηλίδων, με σκουρόχρωμο ή μαύρο κέντρο και κιτρινοπράσινη άλω.
🔸 Οι κηλίδες συχνά μεγαλώνουν και ενώνονται, προκαλώντας εκτεταμένες νεκρώσεις.
🔸 Σε υψηλή υγρασία, στην επιφάνεια των βλαβών εμφανίζεται μαύρη εξάνθηση κονιδίων (βελούδινη υφή).
🔸 Προκαλεί πρόωρη φυλλόπτωση και μείωση φωτοσύνθεσης.
🔹 Σε βλαστούς:
🔸 Μικρές επιμήκεις καστανές βλάβες που σε βαριά προσβολή οδηγούν σε ξηράνσεις βλαστών.
🔸 Τα σημεία αυτά μπορεί να γίνουν είσοδοι για δευτερογενείς μύκητες.
🔹 Σε καρπούς (κελύφη και ψίχα):
🔸 Σκούρες νεκρωτικές κηλίδες ή μαυρίσματα στο κέλυφος και στα περιβλήματα.
🔸 Συχνά διείσδυση του μύκητα στον ενδοσπερματικό ιστό (ψίχα), προκαλώντας υποβάθμιση ποιότητας.
🔸 Στους αποθηκευμένους καρπούς, μπορεί να αναπτυχθεί και μυκοτοξικότητα (παραγωγή alternariol, tenuazonic acid).
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Παράγοντας: Επίδραση
🔹 Θερμοκρασία: 20-30 °C (βέλτιστη ανάπτυξη 25-28 °C)
🔹 Υγρασία / δροσιά: πάνω απο 90% σχετική υγρασία, νυχτερινή δροσιά
🔹 Άρδευση με καταιονισμό: Ευνοεί διάδοση κονιδίων
🔹 Πυκνή βλάστηση - Κακός αερισμός: Αυξάνει την επιδημία
🔹 Τραυματισμοί / έντομα: Ενισχύουν τη μόλυνση των καρπών
Η ασθένεια είναι πολυκυκλική και προκαλεί συνεχείς μολύνσεις από την άνοιξη ως το φθινόπωρο.
Κύκλος ζωής:
🔹 Ο μύκητας διαχειμάζει με τη μορφή μυκηλίου ή κονιδίων σε φυτικά υπολείμματα, προσβεβλημένα φύλλα ή κελύφη.
🔹 Με υγρασία παράγει νέα κονίδια, τα οποία διασπείρονται με τον άνεμο ή τη βροχή.
🔹 Η μόλυνση γίνεται μέσω στομάτων ή μικροτραυματισμών.
🔹 Ο κύκλος επαναλαμβάνεται πολλές φορές μέσα στην καλλιεργητική περίοδο.
Διαχείριση - Αντιμετώπιση:
🔹 Καλλιεργητικά μέτρα
🔹 Καλή κυκλοφορία αέρα μέσα στον θόλο (αραιό κλάδεμα).
🔹 Αποφυγή άρδευσης με καταιονισμό.
🔹 Καθαρισμός φυτικών υπολειμμάτων (πηγές μόλυνσης).
🔹 Ομοιόμορφη θρέψη - υπερβολικό άζωτο ευνοεί την ανάπτυξη της ασθένειας.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Προληπτικοί ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα
🔹 Οι εφαρμογές αρχίζουν λίγο πριν την άνθηση και συνεχίζονται σε διαστήματα 15-20 ημερών σε περιόδους υψηλής υγρασίας.
Βιολογική προστασία:
🔹 Χρήση εκχυλισμάτων σκόρδου, neem ή συσκευασμένων σκευασμάτων με Bacillus subtilis.
🔹 Ανθεκτικά υποκείμενα βρίσκονται υπό μελέτη, χωρίς πλήρη εμπορική αξιοποίηση ακόμη.
και προκαλεί την ασθένεια γνωστή ως Αλτερνάρια ή Μαύρη κηλίδωση (Alternaria late blight, Alternaria leaf spot).
Παθογόνο:
🔹 Είδος: Alternaria alternata (Fr.) Keissler
🔹 Ομάδα: Deuteromycetes (Ascomycota - Pleosporaceae)
🔹 Μορφή μόλυνσης: Πολυκυκλικός μύκητας, με κονίδια (ασεξουαλικά σπόρια) που διασπείρονται με τον αέρα ή τη βροχή.
🔹 Επικρατέστερη μορφή: A. alternata f. sp. pistaciae (παθότυπος εξειδικευμένος στη φιστικιά).
Συμπτώματα:
🔹 Σε φύλλα:
🔸 Εμφάνιση μικρών στρογγυλών ή ακανόνιστων καστανών κηλίδων, με σκουρόχρωμο ή μαύρο κέντρο και κιτρινοπράσινη άλω.
🔸 Οι κηλίδες συχνά μεγαλώνουν και ενώνονται, προκαλώντας εκτεταμένες νεκρώσεις.
🔸 Σε υψηλή υγρασία, στην επιφάνεια των βλαβών εμφανίζεται μαύρη εξάνθηση κονιδίων (βελούδινη υφή).
🔸 Προκαλεί πρόωρη φυλλόπτωση και μείωση φωτοσύνθεσης.
🔹 Σε βλαστούς:
🔸 Μικρές επιμήκεις καστανές βλάβες που σε βαριά προσβολή οδηγούν σε ξηράνσεις βλαστών.
🔸 Τα σημεία αυτά μπορεί να γίνουν είσοδοι για δευτερογενείς μύκητες.
🔹 Σε καρπούς (κελύφη και ψίχα):
🔸 Σκούρες νεκρωτικές κηλίδες ή μαυρίσματα στο κέλυφος και στα περιβλήματα.
🔸 Συχνά διείσδυση του μύκητα στον ενδοσπερματικό ιστό (ψίχα), προκαλώντας υποβάθμιση ποιότητας.
🔸 Στους αποθηκευμένους καρπούς, μπορεί να αναπτυχθεί και μυκοτοξικότητα (παραγωγή alternariol, tenuazonic acid).
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Παράγοντας: Επίδραση
🔹 Θερμοκρασία: 20-30 °C (βέλτιστη ανάπτυξη 25-28 °C)
🔹 Υγρασία / δροσιά: πάνω απο 90% σχετική υγρασία, νυχτερινή δροσιά
🔹 Άρδευση με καταιονισμό: Ευνοεί διάδοση κονιδίων
🔹 Πυκνή βλάστηση - Κακός αερισμός: Αυξάνει την επιδημία
🔹 Τραυματισμοί / έντομα: Ενισχύουν τη μόλυνση των καρπών
Η ασθένεια είναι πολυκυκλική και προκαλεί συνεχείς μολύνσεις από την άνοιξη ως το φθινόπωρο.
Κύκλος ζωής:
🔹 Ο μύκητας διαχειμάζει με τη μορφή μυκηλίου ή κονιδίων σε φυτικά υπολείμματα, προσβεβλημένα φύλλα ή κελύφη.
🔹 Με υγρασία παράγει νέα κονίδια, τα οποία διασπείρονται με τον άνεμο ή τη βροχή.
🔹 Η μόλυνση γίνεται μέσω στομάτων ή μικροτραυματισμών.
🔹 Ο κύκλος επαναλαμβάνεται πολλές φορές μέσα στην καλλιεργητική περίοδο.
Διαχείριση - Αντιμετώπιση:
🔹 Καλλιεργητικά μέτρα
🔹 Καλή κυκλοφορία αέρα μέσα στον θόλο (αραιό κλάδεμα).
🔹 Αποφυγή άρδευσης με καταιονισμό.
🔹 Καθαρισμός φυτικών υπολειμμάτων (πηγές μόλυνσης).
🔹 Ομοιόμορφη θρέψη - υπερβολικό άζωτο ευνοεί την ανάπτυξη της ασθένειας.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Προληπτικοί ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα
🔹 Οι εφαρμογές αρχίζουν λίγο πριν την άνθηση και συνεχίζονται σε διαστήματα 15-20 ημερών σε περιόδους υψηλής υγρασίας.
Βιολογική προστασία:
🔹 Χρήση εκχυλισμάτων σκόρδου, neem ή συσκευασμένων σκευασμάτων με Bacillus subtilis.
🔹 Ανθεκτικά υποκείμενα βρίσκονται υπό μελέτη, χωρίς πλήρη εμπορική αξιοποίηση ακόμη.
