Αυξημένο μικροβιακό φορτίο στην ελιά αυτή την περίοδο - Προσοχή για την ποιότητα του ελαιολάδου
Ασθένειες της ελιάς
Σύμφωνα με τις πρόσφατες Γεωργικές Προειδοποιήσεις από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών / Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου), υπάρχει αυξημένη δραστηριότητα μυκητολογικών και βακτηριακών παθογόνων στην ελιά αυτή την περίοδο. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ανάγκη για ιδιαίτερη προσοχή από τους παραγωγούς, ώστε να διαφυλάξουν την υγεία των δέντρων και, κατ’ επέκταση, την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.
Οι Γεωργικές Προειδοποιήσεις εκδίδονται από τα Περφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών / Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου (π.χ. Βόλου, Πάτρας, Ηρακλείου) και την Διεύθυνση Ποιότητας & Ασφάλειας Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, καθός και απο την Περιφέρια Κρήτης και την Γενικής Διεύθυνσης Πρωτογενή Τομέα.




Στο πλαίσιο των δελτίων:
- Στην περιοχή Βόλου, αναφέρεται ότι η αλλαγή του καιρού σε πιο υγρό και αστάθειες ωθεί σε ενεργοποίηση παθογόνων μυκήτων και βακτηρίων, με δυνατότητα προσβολής τόσο φύλλων όσο και καρπών. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
- Στην περιοχή της Πάτρας τονίζεται πως οι φθινοπωρινές βροχοπτώσεις ευνοούν τις δευτερογενείς μολύνσεις από κυκλοκόνιο και γλοιοσπόριο, και καλούνται οι παραγωγοί να εφαρμόσουν προληπτικές ή και θεραπευτικές επεμβάσεις.
- Στην περιοχή του Ηρακλείου και γενικά στην Κρήτη γίνεται αναφορά σε παθογόνους όπως κυκλοκόνιο, κερκόσπορα, καρκίνωση και άλλες μυκητολογικές ή βακτηριακές διεργασίες, και δίνονται οδηγίες για χρήση εγκεκριμένων σκευασμάτων και καλλιεργητικών πρακτικών.
- Στις περιοχές του Ν. Χανίων και ειδικότερα στις περιοχές Γραμβούσα, Παλαιά Ρούματα και Βρύσσες Πλατανιά. Από τα αποτελέσματα εργαστηριακών αναλύσεων σε αντιπροσωπευτικά δείγματα ελαιοκάρπου που προσκομίστηκαν στο εργαστήριο Βιοτεχνολογικών Εφαρμογών και Φυτοπροστασίας του ΕΛΜΕΠΑ, βρέθηκαν σε υψηλή συχνότητα τα γένη μυκήτων Botryosphaeria, Pseudocercospora και Fusarium, ενώ σε μικρότερο ποσοστό διαπιστώθηκαν και άλλα γένη μυκήτων (π.χ. Cladosporium, Alternaria, Stemphyllium) που προσβάλλουν των ελαιόκαρπο.
Oι κυριότερες ασθένειες που αναφέρονται:
- Κυκλοκόνιο (Spilocaea oleagina): Προσβάλλει κυρίως τα φύλλα, σχηματίζοντας κυκλικές καστανές κηλίδες («μάτι παγωνιού»). Σε σοβαρές προσβολές μπορεί να προκαλέσει φυλλόπτωση, εξασθένιση και μείωση της παραγωγής.

-
Γλοιοσπόριο / Ανθράκωση: Προσβάλλει κυρίως τους καρπούς κατά την ωρίμανσή τους, προκαλώντας σήψεις και επιτάχυνση της φθοράς, με αρνητικές συνέπειες για την ποσότητα και ποιότητα.
- Βούλα – Ξεροβούλα / Σαποβούλα: Προσβολές σχετίζονται με νύγματα που προκαλούνται από έντομα όπως ο δάκος, και ευνοούνται από υγρασία. Οι καρποί που επηρεάζονται μπορεί να σαπίσουν ή να υποβαθμιστούν.

- Καρκίνωση / Φυματίωση (Pseudomonas savastanoi): Βακτηριακή προσβολή που προκαλεί όγκους σε κλαδιά, κορμό ή ρίζες. Προσβολές εντείνονται μετά από πληγές (κλάδεμα, χαλάζι, παγετό).

- Κερκόσπορα (Pseudocercospora cladosporioides): Προκαλεί πρόωρη φυλλόπτωση, σχηματισμό κηλίδων και σήψη σε φύλλα και καρπούς.

- Καπνιά (Capnodium oleae-philum): Αναπτύσσεται πάνω σε κοκκοειδή και μελιτώματα, δημιουργώντας μαύρο στρώμα σε κλαδιά/φύλλα. Η καπνιά προκαλεί εξασθένιση μέσα από περιορισμό φωτοσύνθεσης.

Συστάσεις προς παραγωγούς για τη διασφάλιση ποιότητας ελαιολάδου:
- Συστηματική παρακολούθηση: Να ελέγχονται τα δέντρα τακτικά, για ύποπτα συμπτώματα σε φύλλα, καρπούς και βλαστούς.
- Αντιμετοπηση του Δάκού / Προσοχή σε νύγματα και πληγές: Τα τσιμπήματα και οι προσβολές του Δάκου ειναι η εισοδός για τους παθογόνους μύκητες και τα Bακτήρια.
- Ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα: Να εφαρμόζονται προληπτικά ή θεραπευτικά με βάση τις οδηγίες χρήσης, τηρώντας τα διαστήματα αναμονής πριν τη συγκομιδή.
- Σύμπραξη με γεωπόνους: Σε κάθε υπόνοια σοβαρής προσβολής να καλείται γεωπόνος ή φυτοπαθολόγος για ακριβή διάγνωση και κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης.
- Τήρηση κανονισμών υπολειμμάτων: Να λαμβάνονται υπόψη οι χρόνοι ασφαλείας των σκευασμάτων προς αποτροπή υπολειμμάτων που επηρεάζουν την ποιότητα του ελαιολάδου.