Plant Protection
Σύμφωνα με τον Codex Alimentarius (1984) ως υπόλειμμα γεωργικού φαρμάκου (pesticide residue) σε τρόφιμο ορίζεται κάθε ουσία ή μίγμα ουσιών που ανευρίσκεται στην τροφή ανθρώπων και ζώων ως αποτέλεσμα εφαρμογής φυτοπροστατευτικών προϊόντων και περιλαμβάνει καθορισμένα παράγωγα, όπως προϊόντα αποδόμησης ή διάσπασης χημικών παρασιτοκτόνων, μεταβολίτες και προϊόντα αντίδρασης, ουσίες δηλαδή υψηλού τοξικολογικού κινδύνου. Επομένως, η παρουσία υπολειμμάτων στα αγροτικά προϊόντα είναι απόρροια της εφαρμογής φυτοπροστατευτικών, είτε κατά τα διάφορα στάδια της καλλιέργειας, είτε κατά την αποθήκευσή τους.
Από την παραγωγή μέχρι και τη διαχείριση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, θα πρέπει να διακρίνουμε τέσσερα στάδια:
Το πρώτο έχει να κάμει με τη διαδικασία παραγωγής και φύλαξης στους εργοστασιακούς χώρους.
Το δεύτερο έχει να κάμει με τη διαδικασία διακίνησης και διαφύλαξης των παρασκευασμάτων αυτών στους αποκαλούμενους χώρους διάθεσης που ουσιαστικά είναι οι «Γεωπονικές Επιχειρήσεις.»
Το τρίτο με τη φύλαξη, την προετοιμασία και τη διαδικασία εφαρμογής από τους αγρότες.
Το τέταρτο και εξίσου σημαντικό στάδιο είναι η διαχείριση των υπολειμμάτων μετά από τη χρήση τους, καθώς και η τελική διάθεση των άχρηστων πλέον συσκευασιών.
Οι συσκευασίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή των ψεκασίμων υλικών εφόσον περιέχουν μη χρησιμοποιημένα υλικά φυλάσσονται στους κατάλληλους χώρους φύλαξης. Οι άδειες συσκευασίες θα πρέπει να συγκεντρώνονται σε προκαθορισμένους χώρους πριν από την τελική τους διάθεση.
Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι η ασφαλής εργασία με τα φυτοπροστατευτικά προϋποθέτει ότι:
Δεν υπάρχει απόλυτα ασφαλές φυτοπροστατευτικό, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για κάθε παράμετρο του περιβάλλοντος.
Πρέπει πάντα να τα χρησιμοποιούμε σύμφωνα με τις οδηγίες των αρμοδίων φορέων.
Πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί κατά την παρασκευή των υλικών που πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε κατά τον ψεκασμό.
Πρέπει πάντα να φοράμε προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό όταν χρησιμοποιούμε φυτοπροστατευτικά.
Πρέπει να προσέχουμε τις καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια του ψεκασμού.
Πρέπει να λαμβάνουμε μέτρα για την προστασία του κοινού, τόσο κατά τη διάρκεια του ψεκασμού όσο και για ένα χρονικό διάστημα ορισμένων ημερών μετά από αυτόν.
Πρέπει να φροντίζουμε για τον καλό καθαρισμό των ψεκαστικών συσκευών, όσο μικρές ή μεγάλες και αν είναι, μετά το πέρας του ψεκασμού.
Πρέπει να μην καταναλώνουμε τρόφιμα ή και ποτά κατά τη διάρκεια του ψεκασμού.
Πρέπει να πλενόμαστε πολύ σχολαστικά μετά τον ψεκασμό και να πλένουμε και τον προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό για να είναι ασφαλής σε μελλοντική χρήση.
Πρέπει να φροντίζουμε για την ασφαλή διαχείριση των υπολειμμάτων και των άδειων συσκευασιών των φυτοπροστατευτικών.
Πρέπει να φροντίζουμε ώστε να συλλέγουμε τα αγροτικά προϊόντα πάντα μετά από ορισμένες ημέρες μετά τον ψεκασμό και πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες των βιομηχανιών και των γεωπόνων.
Ακολουθώντας αυτές τις απλές οδηγίες θα υπάρχει πάντα μειωμένος κίνδυνος από τα φυτοπροστατευτικά τόσο για αυτούς που τα χρησιμοποιούν όσο για το καταναλωτικό κοινό, αλλά και για το περιβάλλον γενικότερα.
Από τη στιγμή της εφαρμογής τους, η δραστική ουσία του φαρμάκου αρχίζει να αποδομείται από την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων (φως, υγρασία και θερμότητα), αλλά κυρίως από τη δράση ενζύμων των φυτικών ή ζωικών κυττάρων. Τα κατάλοιπα από τα φυτά περνούν στα ζώα, στον άνθρωπο ή στο περιβάλλον (έδαφος και κυρίως νερό), ενώ ένα ποσοστό εκείνων του εδάφους απορροφούνται από τα φυτά, ένα άλλο αποδομείται χημικά ή βιολογικά ή προσροφάται από τα κολλοειδή του εδάφους και το υπόλοιπο εκπλύνεται με τα νερά αποστράγγισης και μπορεί να μολύνει ρυάκια, ποτάμια, λίμνες, ακτές θάλασσας ή τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα.
Η συγκέντρωση των καταλοίπων των φυτοπροστατευτικών στα τρόφιμα εξαρτάται από τα ακόλουθα:
Την αρχική συγκέντρωση του φαρμάκου (δόση)
Τη συχνότητα εφαρμογής του
Τη σταθερότητά του
Την πτητικότητά του
Τη διεισδυτική ή διασυστηματική του ικανότητα
Την υδατοδιαλυτότητα ή λιποδιαλυτότητά του
Την ταχύτητα αύξησης του φυτού (βιολογική αραίωση)
Τις κλιματολογικές συνθήκες
Τον χρόνο της τελευταίας ασφαλούς επέμβασης.
ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΕΕ
Η βάση δεδομένων περιέχει πληροφορίες για δραστικές ουσίες (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι χαμηλού κινδύνου ή υποψήφιες για υποκατάσταση) και βασικές ουσίες, είτε εγκεκριμένες είτε μη εγκεκριμένες στην ΕΕ. Ορισμένα προστατευτικά και συνεργιστικά αναφέρονται επίσης, αλλά αυτά δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί σε επίπεδο ΕΕ.
Μπορείτε να βρείτε τις πιο πρόσφατες ενημερώσεις που σχετίζονται με δραστικές ουσίες .
Τρόφιμα
Οι χρήστες μπορούν να αναζητήσουν ένα συγκεκριμένο προϊόν διατροφής (π.χ. πορτοκάλια) και να ανακτήσουν τα ανώτατα επίπεδα καταλοίπων (ΑΟΚ) για όλα τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων που ισχύουν για αυτό το προϊόν.
Υπολείμματα φυτοφαρμάκων και τα ΑΟΚ που ισχύουν για τέτοια υπολείμματα σε τρόφιμα.
Τα ίχνη φυτοφαρμάκων που αφήνονται στα επεξεργασμένα προϊόντα ονομάζονται "υπολείμματα". Το μέγιστο επίπεδο καταλοίπων (MRL - Maximum residue limit).) είναι το υψηλότερο επίπεδο καταλοίπων φυτοφαρμάκων που είναι νομικά ανεκτό σε τρόφιμα ή ζωοτροφές όταν εφαρμόζονται σωστά τα φυτοφάρμακα (ορθή γεωργική πρακτική). Οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο κατάλοιπο φυτοφαρμάκων σε συγκεκριμένα τρόφιμα και να βρουν τα τρέχοντα ή ιστορικά ΑΟΚ που ισχύουν νόμιμα. Οι χρήστες μπορούν επίσης να κατεβάσουν δεδομένα σε MRL.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθορίζει ΑΟΚ για όλα τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές
Τα ΑΟΚ για όλες τις καλλιέργειες και όλα τα φυτοφάρμακα βρίσκονται στη βάση δεδομένων ΑΟΚ στον ιστότοπο της Επιτροπής/EU Pesticides Database.
Άδειες έκτακτης ανάγκης φυτοπροστατευτικών προϊόντων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Βάση Δεδομένων για τα φυτοφάρμακα της ΕΕ παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με τις άδειες που χορηγούνται από τα κράτη μέλη και όπως έχουν εισαχθεί στο Σύστημα Διαχείρισης Εφαρμογών Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων (PPPAMS). Τα κράτη μέλη είναι πλήρως υπεύθυνα για τη χορήγηση αδειών έκτακτης ανάγκης. Οι παρεχόμενες πληροφορίες αποτελούν αποκλειστική ευθύνη του κράτους μέλους και, επομένως, τυχόν ερωτήματα που σχετίζονται με συγκεκριμένες άδειες πρέπει να απευθύνονται απευθείας στην αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους .
Ορίζεται στο χαμηλότερο όριο αναλυτικού προσδιορισμού (LOD). Αυτό είναι το ΑΟΚ επίσης για καλλιέργειες στις οποίες το φυτοφάρμακο δεν έχει χρησιμοποιηθεί ή όταν η χρήση του δεν έχει αφήσει ανιχνεύσιμα υπολείμματα.
Το προεπιλεγμένο κατώτατο όριο (LOD) στη νομοθεσία της ΕΕ είναι 0,01 mg / kg.
Ενημερωτικό Δελτίο Άνοιξη 2024 - Plantpro.gr 
