Δραστικές ουσίες λιπασμάτων
Πληροφορίες για την δραστική ουσία Jasmonic acid (Γιασμονικο οξύ)
Χημεία & Ταξινόμηση- Λιπιδικής προέλευσης φυτοορμόνη.
- Παράγεται από το λινολεϊκό οξύ μέσω της οδού του οξυλιπινικού μεταβολισμού (octadecanoid pathway).
- Παράγωγα: μεθυλο-γιασμονικό (MeJA) (πτητική μορφή, σήμα αέρα), JA-Ile (jasmonoyl-isoleucine) (βιολογικά ενεργή μορφή).
- Άμυνα έναντι εντόμων & παθογόνων
- Κύρια ορμόνη για απόκριση σε νεκροτροφικά παθογόνα και φυτοφάγα έντομα.
- Ενεργοποιεί γονίδια για πρωτεΐνες άμυνας, δευτερογενείς μεταβολίτες (αλκαλοειδή, φαινολικά, τανίνες).
- Επούλωση & πληγές
- Παράγεται γρήγορα σε σημεία μηχανικής βλάβης.
- Το MeJA δρα ως σήμα σε γειτονικά φυτά (systemic wound response).
- Ανάπτυξη
- Ρυθμίζει αναστολή ανάπτυξης όταν υπάρχει βιοτικός/αβιοτικός στρες.
- Συμμετέχει στην ανθοφορία, παραγωγή γύρης, ρίζες πλευρικές.
- Συντονισμός με άλλες ορμόνες
- JA ↔ SA: συχνός ανταγωνισμός (άμυνα σε διαφορετικούς παθογόνους).
- JA ↔ Ethylene: συνεργασία στην άμυνα.
- JA ↔ GA: ανταγωνισμός μέσω ρύθμισης των DELLA proteins.
Ερευνητικά και πειραματικά χρησιμοποιείται:
- Για ενίσχυση άμυνας φυτών (π.χ. σε βαμβάκι για έντομα, σε τομάτα για Botrytis).
- Σε μετασυλλεκτική διαχείριση για καθυστέρηση ανάπτυξης παθογόνων σε φρούτα.
- Όχι ακόμα διαδεδομένη εμπορική εφαρμογή, αλλά αποτελεί βάση για ανάπτυξη φυτοενισχυτικών σκευασμάτων.
| Φυτορμόνη | Σχέση με JA | Παράδειγμα / Σημείο Δράσης |
|---|---|---|
| Σαλικυλικό οξύ (SA) | Ισχυρός ανταγωνισμός | - SA → άμυνα κατά βιοτροφικών παθογόνων. - JA → άμυνα κατά νεκροτροφικών και εντόμων. - Cross-talk: αμοιβαία καταστολή σημάτων. |
| Αιθυλένιο (C₂H₄) | Συνεργασία | - Μαζί ενεργοποιούν άμυνες έναντι νεκροτροφικών (π.χ. Botrytis cinerea). - Συνεργατική επαγωγή γονιδίων άμυνας. |
| Γιββερελλίνες (GA) | Ανταγωνισμός | - GA προάγει ανάπτυξη μέσω αποδόμησης DELLA. - JA ενεργοποιεί άμυνες, DELLA σταθεροποίηση ενισχύει JA pathway. |
| Αμπσισικό οξύ (ABA) | Συνεργασία ή ανταγωνισμός (ανάλογα με το στρες) | - Σε ξηρασία/αλατότητα: JA & ABA συνεργάζονται. - Σε λοιμώξεις: ABA συχνά καταστέλλει JA-άμυνες. |
| Αυξίνες (IAA) | Ανταγωνισμός | - Αυξίνες προάγουν ανάπτυξη. - JA συχνά καταστέλλει ανάπτυξη για χάρη άμυνας. |
| Κυτοκινίνες (CKs) | Πολύπλοκη αλληλεπίδραση | - CKs ρυθμίζουν άμυνα σε συνδυασμό με JA. - Σε ορισμένες περιπτώσεις ανταγωνισμός (ανάπτυξη vs άμυνα). |
Εμφάνιση περισσότερων για την δρατική ουσία
